Νυχτώνει στου Φιλοπάππου...

Καθώς πέφτει το σκοτάδι στου Φιλοπάππου, αρχίζουν να αχνοφαίνονται τα φώτα στις δυτικές συνοικίες και τον Πειραιά...

Στις Γειτονιές της Αθηνάς

Φιλμ μικρού μήκους, αρχικά γυρισμένο το 2011 και επανεπεξεργασμένο το 2025.

Πλατεία ανθρώπινου πόνου και πολιτικής εκμετάλλευσης

Πλατεία Συντάγματος. Εκεί που η ανθρώπινη τραγωδία γίνεται τροφή για πολιτικά κοράκια...

Μια άποψη για τον Μπραμς

Ο Mike ήταν συνάδελφος στη σχολή. Είχε τεράστια μουσική παιδεία (αν θυμάμαι καλά, είχε υπάρξει μέλος στη συμφωνική ορχήστρα και χορωδία του BBC, και μάλιστα είχε γνωρίσει από κοντά τον φοβερό Otto Klemperer!) και απολάμβανα πάντα τις συζητήσεις μαζί του για ζητήματα που αφορούσαν την κοινή μας αγάπη: την κλασική μουσική.

Κάποια μέρα η συζήτηση ήρθε στον Μπραμς. Κι εκεί ο Μάικ, με τυπικά βρετανικό σαρκαστικό χιούμορ, είπε το εξής αμίμητο για τον Γερμανό συνθέτη:

«Η ορχήστρα στα συμφωνικά έργα του Μπραμς δίνει την εντύπωση πως κάποιος ανακατεύει μία πηχτή σούπα (stirring a thick soup)!»

Όσο κι αν λατρεύω τον Μπραμς, δεν μπορώ να διαφωνήσω ζωηρά με εκείνη την ιστορική τοποθέτηση του Μάικ. Πράγματι, η ορχήστρα του Μπραμς αφήνει ενίοτε στον ακροατή την αίσθηση του «παχύρρευστου» κατά τη ροή της μουσικής. Κι αυτό το «ενίοτε» αφορά κυρίως την διαχείριση των εγχόρδων στις χαμηλές περιοχές τους (βιόλες, τσέλα, μπάσα), όπου η ενορχήστρωσή τους είναι συχνά ιδιαίτερα «πυκνή».

Τούτο δεν σημαίνει, βέβαια, ότι το παραγόμενο αισθητικό αποτέλεσμα είναι δυσάρεστο! Υπάρχουν μάλιστα στιγμές που ο ήχος είναι αληθινά συγκλονιστικός, όπως π.χ. προς το τέλος του αργού (2ου) μέρους της Δεύτερης Συμφωνίας. Και, παρεμπιπτόντως, ας μην ξεχνάμε ότι και ο Βάγκνερ, με μία παρόμοια αριστοτεχνική χρήση των εγχόρδων στις χαμηλές περιοχές, μας κάνει να αισθανόμαστε πως κολυμπάμε στα βάθη του Ρήνου στο ξεκίνημα του Götterdämmerung!

Παραθέτω την Δεύτερη Συμφωνία του Μπραμς, μία λυρική πορεία από τη μελαγχολία στη χαρά...

Η ποίηση της σιωπής...

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης λέει κάπου (τον παραφράζω λίγο) ότι η ποίηση είναι συχνά πιο σημαντική για όσα δεν λέει.

Γι' αυτό, αν συναντήσετε ποτέ αποσιωπητικά, μην τα προσπεράσετε βιαστικά σαν να είναι κενά περιεχομένου, μην τα περιφρονήσετε. Ίσως να λένε πολλά. Κι ίσως είναι αληθινή ποίηση!

(Photo: Cafe Melina στην Πλάκα)

Χαμένες Πατρίδες...

Χαμένες όλες οι πατρίδες σου, παππού... 

Αυτή με βιάση που άφησες 

κυνηγημένος σαν τ’ αγρίμι 

μες από άβατα βουνά διαβαίνοντας, 

μέρες συντηρημένος 

μ’ αυτά που έλεγες με τίποτα 

δεν τρώγονται ωμά, όποια η πείνα, 

με τη φρικτή ανάμνηση νωπή 

πατέρα κι αδελφής σφαγμένων 

απ’ τα χέρια πρώην αδελφών, 

με μόνη ελπίδα σωτηρίας 

την Ελλάδα που σε πρόδωσε 

(κι ας λες οι ξένοι που μας έβαλαν 

και μόνους μας αφήκαν 

πως ήταν οι εχθροί). 

Χαμένη είν’ κι αυτή 

εδώ που ήρθες κάποτε 

γυρεύοντας μια νέα ζωή, 

απ’ το πηγάδι πίνοντας 

το πρώτο σου γλυφό νερό 

που σου ‘δειξαν με περιφρόνηση, 

αποξηραίνοντας βάλτους ατέλειωτους 

να κάνεις λίγη γη να μείνεις, 

να καλλιεργήσεις... 

Κι ως άρχισ’ η ζωή τριγύρω σου 

δειλά ν’ ανθίζει πάλι, 

τα χώματά σου πάτησαν 

καινούργιοι εχθροί, 

πήραν το βιος που μόχθησες 

να θρέψουν άσπλαχνους ξένους στρατούς 

και σ’ άβατα βουνά ξανά σε στείλαν. 

Και σαν κι αυτοί νικήθηκαν 

καταμεσής στο δρόμο βρέθηκες 

σε διασταυρούμενα πυρά 

αδελφοκτόνας μάχης, 

ενός πολέμου ίσαμε σήμερα 

που ωραία και καλά κρατεί 

και τρώει τα παιδιά μας. 

Αφού η Ελλάδα γι’ άλλη μια φορά 

παππού σε πρόδωσε 

(κι από τον τάφο ας λες εσύ 

οι ξένοι που ζητούν τα δανεικά 

πάντα  οι εχθροί πως είναι). 

ΝΑΥΑΓΗΜΑΤΑ

    Σχόλιο:

Η Ελλάδα από τη Μικρασιατική Καταστροφή ως τα Μνημόνια, μέσα - και πέρα - από την πορεία ζωής ενός πρόσφυγα που έζησε κάποτε στη Βόρεια Εύβοια. Το ποίημα είναι αφιερωμένο σε εκείνον, ως (μάταιο, ίσως) δίδαγμα για όλους εμάς που συνεχίζουμε να αλληλο-σπαρασσόμαστε...

Ευγνωμοσύνη...

Κι εκεί που λέγαμ' η ζωή μας στέρεψε, 

κι εκεί που ο ήλιος στέγνωσε 

τις δύο τελευταίες μας σταγόνες, 

ανάμεσα στις φυλλωσιές 

μες στο στενό δρομάκι 

μοναχική ξεπρόβαλε μια κρήνη. 

Κι ως ξεδιψάσαμε 

για μια στιγμή μονάχα κοιταχτήκαμε. 

Κι απρόθυμα πάλι κινήσαμε 

ψελλίζοντας, «ε και;»... 

ΝΑΥΑΓΗΜΑΤΑ

    Σχόλιο:

Στην κλίμακα των ανθρώπινων ελαττωμάτων, τις δύο κορυφαίες θέσεις θεωρώ πως κατέχουν η αλαζονεία και η αγνωμοσύνη. Αν και η πρώτη φαντάζει πιο αποκρουστική, στην πραγματικότητα φέρει μία εγγενή τραγικότητα που, τελικά, την καθιστά ως και συμπαθητική! Ο αλαζόνας βιώνει πρόσκαιρα την πλανερή ευδαιμονία που χαρίζει η άγνοια της ειρωνείας του ανθρώπινου πεπρωμένου. Ως τη στιγμή της μοιραίας αποδόμησης του "Εγώ", όταν θα συνειδητοποιήσει με τρόπο οδυνηρό την ασημαντότητα της ύπαρξής του...

Η αγνωμοσύνη, από την άλλη, είναι μία ασυγχώρητη μικρότητα του ανθρώπου που από πεποίθηση (και όχι απλή αμηχανία) δεν αρθρώνει ποτέ τη λέξη "ευχαριστώ". Ακόμα και για την μεγαλύτερη ευεργεσία που του προσφέρεται...

Οι «φιλελέδες» (sic) που τολμούν να κρίνουν τη Ρωσία!

Μετά από Ρωσική "ανθρωπιστική" παρέμβαση σε μαιευτήριο της Μαριούπολης...

Έχω έναν καλό φίλο (όχι μόνο διαδικτυακό αλλά και "επί του πεδίου"), δεινό χειριστή της ελληνικής γλώσσας στην αυθεντική της εκδοχή. Για παράδειγμα, χρησιμοποιεί στη γραφή του τους παραδοσιακούς τόνους και τα πνεύματα της προ-μονοτονικής εποχής.

Ο φίλος αυτός υποστηρίζει με θρησκευτικό (κυριολεκτικά) ζήλο τις θέσεις της Ρωσίας και το "δικαίωμά της" να διεξάγει κατακτητικούς πολέμους, αν αυτό θεωρεί ότι υπαγορεύουν τα "ιστορικά δίκια" της.

Παράλληλα, ο φίλος (και δεν είναι ο μόνος) βαφτίζει συλλήβδην "φιλελέδες" (=νεοφιλελεύθερους) όσους τολμούν να αρθρώνουν λόγο κατά του ρωσικού ιμπεριαλισμού. Μάλιστα, ως καταληκτική  προτροπή προς τους άθλιους αυτούς χρησιμοποιεί την αρχαιοπρεπέστατη και αυθεντικά λόγια έκφραση "Οὔστ".

Καταρχάς - και για να είμαστε γραμματικώς εν τάξει - έχω την εντύπωση ότι η ορθή γραφή της λέξης "ουστ" είναι με δασεία αντί  ψιλής. Για παράδειγμα, λέμε "καθούστωση" (=βίαιη εκδίωξη) αντί "κατούστωση". Επίσης, "μεθούστωση" (=δίωξη εκ των υστέρων) αντί "μετούστωση". Κλπ.

Κατά δεύτερον (και επί προσωπικού), ως γνήσιος "φιλελές" - αφού ανησυχώ για τα δεδικασμένα που θα κληροδοτήσει στο διεθνές δίκαιο η αναθεωρητική πολεμική δράση της Ρωσίας, και τις συνέπειες που τυχόν θα υπάρξουν για τη χώρα μας - θα ήθελα να αφιερώσω, αναδρομικά, στον καλό φίλο ένα κείμενο του 2018, το οποίο τον δικαιώνει απόλυτα σε ό,τι αφορά την ακραιφνώς "φιλελέ" διαστροφή μου. Ακόμα και για το ευγενές και δικαιότατο "ουστ" (αλλά με δασεία)...

https://www.tovima.gr/2018/07/10/opinions/einai-ithikos-o-fileleytherismos/

Το Κοινοβούλιο (ή μήπως με "ύψιλον";)

Η ωραιότητα του κτιρίου προσπαθεί να αποκρύψει - όχι πάντα με επιτυχία - την ασχήμια του περιεχομένου...

Μητρόπολη της Αθήνας