Αποτύπωμα μιας έρημης πόλης...

Παραδοσιακό Cafe στην Πλάκα. Συμβολικό αποτύπωμα μιας πόλης που ερήμωσε...

Έρωτας – Σίσυφος

Διελκυστίνδα εγωισμών, 

πεδίο αλληλοκαταρρίψεων. 

«Κεκτημένα» ιδιόχρησης 

και άλλες «αυτονόητες» βεβαιότητες. 

Μεταλλαγμένες βουλήσεις, 

θανατερές προσαρμογές. 

Υποκριτικές καταθέσεις 

κι επίπλαστες μονοσημαντότητες. 

Απελπισμένες αυταπάτες, 

αναλώσιμες «διέξοδοι»... 

Ζωή αληθινή όσο κι ο μύθος 

της αδιαπραγμάτευτης 

αθανασίας του έρωτα! 

Εξαιρείται ο έρωτας 

με καθημερινή επανέκδοση 

πιστοποιητικού γεννήσεως 

και ανανέωση δικαιώματος ζωής. 

Που μάχεται ανησύχαστος 

να κατακτήσει γη «κατακτημένη» 

και να κερδίσει μάχες που «κερδήθηκαν». 

Σα Σίσυφος σ’ ατέλειωτη ανηφόρα 

που της γοητείας το βράχο κουβαλά! 

Γιατί, ο έρως δε χωρά σε αυτονόητα 

δεν υποτάσσεται σε κεκτημένα 

και – γενικώς – δε χορηγεί εισιτήρια διαρκείας... 

(Από άρθρο δημοσιευμένο στο Aixmi.gr, Σεπτέμβριος 2015)

Εικονική πραγματικότητα 2020...

 

Το σύνδρομο των Λαδάδικων και η ανεύθυνη "μαγκιά" μιας πόλης...

Γράφει: Κώστας Παπαχρήστου

Έχω πολλούς φίλους Θεσσαλονικιούς, άντρες και γυναίκες (κάποιοι από αυτούς ζουν τώρα μόνιμα στην Αθήνα). Υπέροχοι άνθρωποι όλοι, κοινωνικοί, ανοιχτόκαρδοι και, γενικά, εξόχως θετικές προσωπικότητες. Και είμαι σίγουρος ότι το προφίλ τους αντιπροσωπεύει σε μεγάλο βαθμό τον μέσο άνθρωπο με καταγωγή από τη συμπρωτεύουσα.

Δυστυχώς, όμως, το όνομα της πόλης αμαυρώνεται διαχρονικά από μία μειοψηφική υποκουλτούρα, η οποία προβάλλει με περισσή έπαρση μία κακώς εννοούμενη "μαγκιά" ως θεμελιακό στοιχείο του θεσσαλονικιώτικου DNA. Σύμφωνα με το σχετικό τοπικιστικό αφήγημα, στη Θεσσαλονίκη - και μόνο σ' αυτήν - υπάρχουν "αληθινοί άντρες" που, σε αντίθεση με τους φοβικούς "φλώρους" Αθηναίους, κάνουν ό,τι γουστάρουν γιατί "έτσι τους αρέσει"! Ακόμα και αν αυτό παραβιάζει κατάφωρα τους νόμους του "ψευδοκράτους των Αθηνών", όπως θα έλεγε και ο πολύς Κώστας Ζουράρις.

Η "μαγκιά" του Θεσσαλονικιού, όμως, δεν είναι πάντα μία απλή πολιτισμική γραφικότητα αλλά μπορεί να αναδειχθεί σε κάτι πολύ πιο επικίνδυνο για την πόλη, αλλά και για την ίδια τη χώρα γενικότερα. Γίναμε πρόσφατα μάρτυρες απίστευτων σκηνών μαζικής ανευθυνότητας όπου εκατοντάδες Θεσσαλονικέων, κυρίως νεαρής ηλικίας, "γιόρτασαν" στα Λαδάδικα την αρχή της καραντίνας με άνευ προηγουμένου συνωστισμό και απουσία κάθε έννοιας τήρησης των απαιτούμενων προληπτικών μέτρων. Και όλα αυτά στη βάση, προφανώς, του δόγματος ότι "τίποτα δεν τον σκιάζει τον Σαλονικιό" !

Απ' ό,τι, μάλιστα, πληροφορήθηκα, κάποια παίκτρια σε "ριάλιτι" της τηλεόρασης, με αφορμή και το πιο πάνω γεγονός, διατύπωσε προκλητικά πριν λίγες μέρες το αξίωμα ότι "θα πρέπει να βγάζει διαβατήριο" όποιος νομίζει ότι είναι αρκετά άντρας ώστε να έρθει στη Θεσσαλονίκη!

Τα αποτελέσματα της ανέμελης και ανεύθυνης "μαγκιάς" των Θεσσαλονικέων τα βιώνει ήδη οδυνηρά η πόλη, με τα επιδημιολογικά δεδομένα της να έχουν εκτοξευθεί επικίνδυνα κοντά στα όρια του μη-ελεγχόμενου. Και, επειδή το πολιτικό κόστος της επιβολής μέτρων τοπικού χαρακτήρα είναι μεγάλο όταν πρόκειται για τη Θεσσαλονίκη, η κυβέρνηση έσπευσε να "τιμωρήσει" εξαρχής ολόκληρη τη χώρα με το οριζόντιο μέτρο του καθολικού lockdown...

Υπάρχει, εν τούτοις, και μία υποψία θετικότητας σε αυτή την άκρως δυσάρεστη κατάσταση. Η σοβαρή επιδημική κρίση που τώρα πλήττει τη Θεσσαλονίκη είναι ταυτόχρονα και μία αυτογνωστική ευκαιρία για την πόλη να αποβάλει εκείνο που, στο πνεύμα ενός επίκαιρου συμβολισμού, θα ονομάζαμε "σύνδρομο των Λαδάδικων". Δηλαδή, την αυτάρεσκη αυτοεικόνα της πόλης τού "μάτσο μάγκα" που δεν λογαριάζει και δεν φοβάται τίποτα!

Και, αν μη τι άλλο, ας τιμήσουν επιτέλους οι Θεσσαλονικείς τον "δικό τους" φιλόσοφο, τον Αριστοτέλη, που δίδαξε στον κόσμο την λογική και το μέτρο. Αν βέβαια περισσεύει κάτι από αυτά σήμερα...

Aixmi.gr

Η "βλάβη" αναλογεί στον λαό, ή μήπως στην ευθυκρισία μου;

 Σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης έθεσα πρόσφατα το εμφανώς ρητορικό  ερώτημα, "ποιος είναι ο πιο βλαμμένος λαός του κόσμου". Για να εισπράξω από μαθητή μου την προτροπή - νουθεσία να μην επιτρέπω στον "θυμό μου" να καταργεί την ευθεία κρίση μου! Αυτή είναι μία συμβουλή που συνήθως δίνω εγώ στους μαθητές μου, αλλά τούτο θα το προσπεράσω...

Πριν απ' όλα, κάποιες γλωσσικές κι εννοιολογικές επισημάνσεις. Το "βλαμμένος", εκδημοτικισμός τού "βεβλαμμένος", είναι παθητική μετοχή τού "βλάπτω". Σημαίνει κάτι ή κάποιον που έχει υποστεί βλάβη. Η βλάβη δεν είναι εγγενής ιδιότητα αλλά αποτέλεσμα κάποιας μεταβολής που υποβιβάζει την ποιότητα ενός αντικειμένου. Για παράδειγμα, μιλούμε για βλάβη στην υγεία ή την υπόληψη ενός ανθρώπου, στη λειτουργία ενός μηχανήματος, στην οικονομία μιας χώρας, κλπ. Έτσι, η διαπίστωση μίας βλάβης προϋποθέτει σύγκριση ανάμεσα σε προγενέστερες και τρέχουσες καταστάσεις.

Είναι ιστορικά παραδεκτό ότι οι Έλληνες πρώτοι εισήγαγαν δύο πολύ σημαντικά μεγέθη στο αξιακό σύστημα της ανθρωπότητας: την λογική και το μέτρο (και τα δύο πιστώνονται στον Αριστοτέλη, αν και ο Σωκράτης είχε ήδη βάλει τις βάσεις).

Λογική σημαίνει ορθή διαχείριση και αξιολόγηση της πληροφορίας, των δεδομένων, δηλαδή, που καταγράφονται μέσω της παρατήρησης. Από κει και πέρα, το μέτρο θέτει τα αναγκαία όρια στην έμπρακτη ανταπόκριση του έλλογου όντος στην πληροφορία που φτάνει σε αυτό.

Για παράδειγμα, την ώρα του διαγωνίσματος ένας φοιτητής μου σκύβει αναζητώντας κάτι κάτω από το θρανίο του. Χωρίς να χάσω χρόνο, του μηδενίζω το γραπτό κατηγορώντας τον για αντιγραφή, τον στέλνω έξω από την αίθουσα και ζητώ την αποβολή του από τη σχολή. Αργότερα αποδεικνύεται ότι ο σπουδαστής είχε απλά σκύψει να πάρει ένα χαρτομάντιλο γιατί άνοιξε η μύτη του! Εδώ έχουμε παραβίαση τόσο της λογικής όσο και του μέτρου. Αφενός, δεν επεξεργάστηκα επαρκώς ένα φαινόμενο για το οποίο είχα μόνο μερική αντίληψη. Αφετέρου, επέδειξα υπερβάλλοντα ζήλο αντιδρώντας σε αυτό που (έστω) νόμισα ότι προσέλαβα...

Πάμε τώρα στο ζητούμενο:

Η Ελλάδα πέρασε πρόσφατα δύο μείζονες εθνικές κρίσεις που απείλησαν την ύπαρξή της: μία οικονομική και, αμέσως μετά, μία υγειονομική (η οποία συνεχίζεται, με αβέβαιο το τέλος της). Τα γεγονότα είναι γνωστά και δεν θα τα επαναλάβω εδώ. Θέτω, τώρα, στον αναγνώστη το εξής ερώτημα:

Η αξιολόγηση από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού των δεδομένων που αφορούσαν ή αφορούν, ανάλογα, τις δύο κρίσεις, καθώς και οι συνακόλουθες αντιδράσεις του λαού στα δεδομένα αυτά, ήταν και είναι σύμφωνες με το πνεύμα της λογικής και του μέτρου που δίδαξαν οι σοφοί αυτού του τόπου στους πολίτες του κόσμου;

Αν η απάντηση στο ερώτημα είναι καταφατική, τότε αποδέχομαι ταπεινά τον χαρακτηρισμό του ανθρώπου που βάζει τον προσωπικό του "θυμό" πάνω από την ορθή κρίση (όπως παρατήρησε ο μαθητής μου) και το αίσθημα δικαιοσύνης (όπως μου επεσήμανε διαδικτυακή φίλη).

Με άλλα λόγια, η επίδικη ιδιότητα του "βεβλαμμένου" δεν αφορά, εν τέλει, το - σε ιστορική κλίμακα - επίπεδο ωριμότητας ενός λαού, αλλά την αντιληπτική ικανότητα ενός δασκάλου! Καιρός ίσως να σιωπήσουμε...